Politiegeweld, wat is dat?

De politie (samen met het leger), heeft het geweldsmonopolie. Dat wil zeggen dat de politie geweld mag gebruiken om haar taken uit te oefenen. Maar dat betekent niet dat dat altijd wettelijk of legaal is. Integendeel, het geweldsmonopolie is onderhevig aan regels.

Er zijn heel wat internationale en Europese wettelijke bepalingen over de rechten en plichten van politieagenten. Daarin staan telkens de voorwaarden vermeld die voldaan moeten zijn wanneer een politieagent geweld mag gebruiken. In België werden die voorwaarden opgenomen in de Wet op het Politieambt (1992).

Politiegeweld, dat zijn "bedreigingen, willekeurige vrijheidsberoving, willekeurig geweld tegen personen of goederen, foltering, onmenselijke of vernederende behandeling, stalken, machtsmisbruik, agressieve houding of gedrag, intimidatie” (Comité P, 2019). Fysiek en verbaal politiegeweld is onwettig wanneer het niet proportioneel, noodzakelijk of legitiem is.

Wie Zijn Wij?

De afgelopen jaren leidden interventies van de Belgische politiediensten meerdere keren tot dodelijke slachtoffers. Het probleem is zo acuut dat België zelfs meerdere keren gesanctioneerd werd door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. In tegenstelling tot wat men zou verwachten, staan zijn de tools om buitensporig politiegeweld te onderzoeken en voorkomen in België niet op punt. Police Watch wil daar verandering in brengen.

Police Watch zet in op drie dingen:

We informeren mensen over hun rechten en eerste reflexen wanneer ze in aanraking komen met politie die gewelddadig optreedt. Dit doen we via de website, maar ook via workshops (op aanvraag). We brengen slachtoffers samen om het probleem bespreekbaar te maken en samen aan oplossingen te werken. Wil je deelnemen aan een samenkomst? Contacteer policewatch@mensenrechten.be.

Police Watch analyseert de getuigenissen en rapporteert daarover. Wie maakte op welke locaties welke overtredingen mee? Om het probleem in kaart te brengen, zijn gegevens nodig die concretiseren welke mensen het meest slachtoffer zijn en in welke situaties.

Via strategische beleidsbeïnvloeding willen we de pijnpunten binnen de Belgische politie en beleid aanpakken opdat het aantal slachtoffers van illegitiem politiegeweld aanzienlijk afneemt, en slachtoffers met respect worden behandeld.

Police Watch is een project van la Ligue des Droits Humains en de Liga voor Mensenrechten.

Bekeek je onze website maar zit je toch nog met vragen? Contacteer ons op policewatch@mensenrechten.be .